1. Aroid Çalıştayı, 20-21 Temmuz 2017 tarihlerinde Biruni Üniversitesi’nde (İstanbul) gerçekleştirildi.

Diğer üniversitelerden 30 katılımcının yer aldığı Çalıştayın ilk günkü sabah oturumunda, Türkiye’de doğal yayılış gösteren aroidler ve bunlarla ilgili çeşitli sorunlar gözden geçirildi. Öğleden sonraki oturumlarda da aroidlerle ilgili değerlendirmelerde bulunularak bölgesel anlamda sistematik sorunlar, mevcut herbaryum kayıtları ve etnobotanik veriler paylaşıldı.

İkinci günkü sabah oturumunda ise Türkiye’deki aroidlerle yapılabilecek kimyasal içerik, toksikolojik, biyolojik aktivite çalışmaları hakkında katılımcılar bilgilendirildi ve komşu ülkelerde aroidlerle gerçekleştirilen benzer çalışmalarla ilginç sonuçlara ulaşıldığından hareketle, Türkiye’de de aralarında endemiklerin de yer aldığı aroid taksonlarıyla benzer sonuçlar elde edilebileceği sonucuna varıldı. Daha sonraki oturumlarda da aroidlerin yetişme ortamı faktörleriyle olan ilintisini ortaya koymak için yapılabileceklere dikkat çekildi.

Çalıştay sonunda, aroidlerle ilgili biyosistematik araştırmaların (sitoloji, anatomi, palinoloji, sayısal taksonomi) yanısıra kimyasal, toksikolojik, biyolojik aktivite yönünden incelemeler yapılmasına ve bununla ilgili araştırma gruplarının oluşturulmasına karar verildi. Oluşturulan her araştırma grubunun, kendi içinde  iletişime geçerek, işbölümü yapmaları ve sahip oldukları koşulları gözönüne alarak, proje başvurusunda (TÜBİTAK, GEF, FAO, Üniversite Araştırma Fonu v.s.) bulunmasının daha uygun olacağı kararlaştırıldı. Gerçekleştirilen projeler uyarınca elde edilecek sonuçların bilimsel yayına dönüştürülmesi de alınan diğer bir karardı.

Biyosistematik araştırmalarla ilgili öngörülen grup  ve ana konular:

• Güneydoğu Anadolu’nun aroidleri üzerinde biyosistematik araştırmalar

(Hasan Akan, Maruf Balos, Cahit Çeçen)

• Arum dioscoridis üzerinde biyosistematik araştırmalar

(Osman Tugay, Deniz Ulukuş, Sercan Karagöz, Esengül Karahisar)

• Arisarum vulgare ve Dracunculus vulgaris üzerinde biyosistematik araştırmalar

(Özer Yılmaz, Kerim Alpınar, Bülent Olcay)

Biyosistematik araştırmalarla ilgili bitki örnekleri toplanırken,  aşağıda yer alan grupların gereksinimlerinin neler olacağı (hangi organ, hangi miktar ve hangi durumda) bilgisinin toplayıcılara ulaştırılmaları konusunda arazi çalışmalarının başlayacağı 2018 ilkbaharından önce bilgilendirme yapmaları gerekiyor.

Kimyasal ve aktivite araştırmalarıyla ilgili grup:

• Arisarum vulgare, Arum dioscoridis, Dracunculus vulgaris ve Güneydoğu Anadolu aroidlerinin kimyasal içerikleri ve biyolojik aktiviteleri hakkında ön araştırmalar

(Neşe Kırımer, Hale Gamze Ağalar; Serap Sağlık→ Tohumda yağ analizi,

Nurcihan Hacıoğlu Doğru, Seher Birteksöz, Derya Doğanay, Büşra Kulaksız)

 Toksikolojik araştırmalarla ilgili grup:

• Arisarum vulgare, Arum dioscoridis, Dracunculus vulgaris ve Güneydoğu Anadolu aroidleri üzerinde genotoksisite ön araştırmaları

(Buket Alpertunga, Eren Civelek Özçağlı, Büşra Kulaksız)

Besin değeriyle ilgili grup:

• Arum dioscoridis türünün besin değeri üzerinde ön araştırmalar

(Osman Kola, Fırat Ayas)

            Besin değeri: Protein; kalori değeri; kül 

            Kimyasal: Toplam fenolik ve mineral madde analizleri; antioksidan kapasitesi;

            fenolik madde dağılımı; organik asit analizi; ham yağ analizi, yağ asidi  kompozisyonu

      (İsa Karaman, Rabiye Karadaş → Maya mantarlarının belirlenmesi;  mekanizma)

 Yetişme ortamı ile ilgili araştırma yapacak grup:

• Arisarum vulgare, Arum dioscoridis, Dracunculus vulgaris ve Güneydoğu Anadolu aroidlerinin yayılışlarını belirleyen yetişme ortamı faktörleri üzerinde ön araştırmalar 

(Ömer Karaöz, Gülriz Bayçu)

• Arisarum vulgare, Arum dioscoridis, Dracunculus vulgaris ve Güneydoğu Anadolu aroidlerinin mikroçoğaltım olanakları  üzerinde ön araştırmalar 

(Nurşen Çördük)

Karara bağlanan bir diğer husus da 2. Aroid Çalıştayı’nın 2018 yılında Harran Üniversitesi’nin ev sahipliğinde, Şanlıurfa’da yapılacak olması. Bilimsel gelişmelerin yanısıra yoğun bir sosyal etkinliğin de gerçekleşeceği bu 2. Aroid Çalıştayı  için ev sahiplerinin belirleyeceği tarihler merakla bekleniyor.

Fotoğraflar: